مقدمه
منطقۀ کاشان از دیرباز جایگاهی مهم برای استقرار در حاشیۀ کویر بوده است. در این میان، عنصر پیونددهنده حوضۀ آبریزی است که حدود منطقه و پیوستگی آن را با بخشی از کوهستان کرکس تعریف میکند. سابقۀ طولانی سکونت و قرارگیری بر سر راههای اصلی ارتباطی، بالندگی فرهنگی را در پی داشته و به دستاوردهای هنری و معماری منجر شده است. ویژگی های معماری منطقه به همراه خصوصیات جغرافیایی و از جمله خصوصیات منابع آبی بالادست و در کنار سنتهای دیرپای زراعت و باغبانی، شکل گیری نمونه های مهمی از باغ سازی و منظرسازی را رقم زده است. وجود نمونه های منحصر بفردی چون باغ کهنه و باغ فین و دیگر نمونه های باقی مانده، نشان از آن دارد که منطقۀ فرهنگی کاشان از دیرباز بستری مهم برای سنتهای باغ سازی و ساخت باغ ها و مزارع سنتی رایج در منطقه بوده است. بستر کالبدی این سنتهای بومی در حالی رنگ میبازد که متأسفانه شناخت کافی از نمونه های آن حاصل نشده و عمده اطلاعات ما به نمونه های مهمتر و بیشتر شناخته شده محدود شده است.
از این رو مرکز کاشان شناسی دانشگاه کاشان با همراهی دانشکده معماری و هنر، در پی برگزاری «همایش مطالعه و شناخت باغ های تاریخی منطقۀ کاشان» است. هدف همایش، هماهنگ کردن مطالعات صورت گرفته و در دست انجام بر روی باغهای تاریخی منطقه و سایر نمونه های منظرسازی و همچنین بازتاب باغ سازی در هنرها و سنتهای بومی منطقه است. این برنامه در عین حال در پی تعریف حوزه های جدید برای مطالعۀ باغ ها و نمودهایی از میراث کشاورزی است که به طور مستقیم با موضوع منظر مرتبط اند. همایش به دنبال تعریف چارچوبی برای مطالعۀ باغ های تاریخی و دیگر نمونه ها با رجوع به بستر جغرافیایی آنها است. از این رو برنامۀ مورد نظر مطالعۀ هر نمونهای را که در کاشان، نطنز، آران و بیدگل، نیاسر و قمصر و نواحی مرتبط با آنها قرار دارد مورد توجه قرار میدهد.